PIERWSZA WIELKA BUDOWLA KAMIENNA

24 kilometry na poludniowy zachod od centrum Kairu, na pustynnym plaskowyzu opodal zachodniego brzegu Nilu, w Sakka-ra, lezy starozytne cmentarzysko prawdaw-nej stolicy Egiptu-Memfisu. W miejscu tym grzebano juz umarlych w ko?cu IV tysi?clecia p.n.e., w czasach kiedy pierwsza dynastia faraonow pol?czyla pod swym berlem w jedno pa?stwo jego odr?bne przedtem cz?sci-Egipt Dolny i Egipt Gorny. W Sakkara znajduj? si? liczne grobowce-niektore z nich to prawdziwe dziela sztuki. S? tam rowniez ruiny swi?ty? oraz Serapeum, czyli podziemny cmentarz swi?tych bykow-Apisow. Wszystkie te zabytki przy?miewa jednak wspaniala Pyramid Schodkowa, zlozona z 6 pot?znych stopni, oraz zwi?zane z ni? budowle pomocnicze.

Piramide Schodkow? otaczal niegdys wysoki na ok. 10 m mur kamienny, tworz?cy prostok?t o wymiarach w przybli?eniu 545 na 277 m. Sposród 14 znajduj?cych sie w nim monumentalnych bram, 13 bylo pozornych, a tylko jedna prowadzila do wewn?trz, na obszar kultowy. Spore czesc tego terenu zabudowana byla swi?tyniami, | kolumnadami i innymi ozdobnymi budowlami kultowymi. Przeznaczenia niektórych z nich mo?na sie tylko domyslac. Wszystkie one tworzyly tzw. piramidy complex bed?cej miejscem obrzedów zwi?zanych z pogrzebem, a nastepnie kultem posmiertnym pochowanego w niej wladcy.

Piramida schodkowa byla grobowcem faraona D?esera (zwanego te? D?oserem albo Zoserem), pierwszego z wladcow III dynastii, panuj?cego ok. 2800 r. p.n.e. Stanowila ona wowczas nie lada nowosc, ro?ni?c si? swym ksztaltem, ogromem i jakosci? budulca od grobowcow krolow z poprzednich dynastii. Do czasow D?esera bowiem wladcow Egiptu grzebano w podziemnych komorach, ponad ktorymi wznoszono z wysuszonej na slo?cu cegly mulo-wej sporych rozmiarow prostopadlosciany, o lekko nachylonych (z uwagi na budulec) bocznych scianach. Archeologowie nazywaj? owe grobowce mastabami z powodu ich wielkiego podobie?stwa do cz?sto spotykanych na wsi egipskiej ceglanych przy-murkow o tej wlasnie nazwie, stawianych na zewn?trz domow. Oczywiscie pod ka?d? mastab?-grobowcem znajdowaly si?, obok komory grobowej, rownie? inne pomieszczenia wypelnione rytualnymi przedmiotami oraz wszelkiego rodzaju skarbami stanowi?cymi wyposa?enie posmiertne wladcy.

Faraon Dzeser zlecil zbudowanie swojego grobowca w Sakkara swemu niezwykle utalentowanemu ulubie?cowi — Imhotepo-wi.Images: posarzek.jpg Jest to pierwszy w dziejach inzynier znany nam z imienia. Imhotep byl wedle starozytnej tradycji, czlowiekiem wszechstronnie uzdolnionym. Byl m?drcem i doradc? krola w waznych sprawach pa?stwowych, a nawet czarodziejem, piastowal wiele najwyzszych urz?dow, byl wielkim kaplanem w Heliopolis, nade wszystko zas zaslyn?l jako nadzwyczaj biegly lekarz. Byl czczony po smierci jako cudotworca-uzdrowiciel, a na calym obszarze Egiptu znajdowaly si? jego swi?tynie, do ktorych tlumnie sci?gali zewsz?d chorzy w nadziei na uzdrowienie. Grecy utozsamiali go nast?pnie ze swym bogiem medycyny Asklepiosem.